Algemeen Bestuur

De werkgroep heeft een initiatiefvoorstel opgesteld (zie bijlage DM 1962956) met vervolgopdrachten voor het DB en AB. Deze vervolgopdrachten worden ter besluitvorming voorgelegd aan het AB.

Het Algemeen Bestuur wordt voorgesteld:
het Dagelijks Bestuur de volgende opdrachten te geven:

1. Zorgdragen voor het nog scherper formuleren van de bestuurlijke keuze en het onderbouwen van (maatschappelijke) effecten in bestuursvoorstellen.
2. Het bieden van alternatieven in bestuursvoorstellen waar mogelijk, met heldere voor- en nadelen van elk geboden alternatief.
3. Inde thema-avonden beter aan te sluiten bij de behoefte aan beeldvorming bij het AB en dit in te vullen door het uitnodigen van een aantal AB-leden om mee te denken over de invulling van de thema-avond.
4. Het opstellen van een langetermijnplanning met daarbij de nieuwe geactualiseerde strategische thema’s voor het AB en deze voor te leggen aan het AB in december 2023. Deze langetermijnplanning gaat per 1 januari 2024 van start en wordt ieder kwartaal geactualiseerd.
5. Het expliciet opnemen van ruimte voor voorstellen uit het AB in deze langetermijnplanning.
6. Te zorgen voor extra strategische ambtelijke ondersteuning voor het AB met o.a. de volgende taken (zie ook bijlage Kansenvoorstel):
a. advisering aan het AB over het gebruik van de instrumenten,
b. advisering over de agendaverzoeken,
c. adviseren en het mede organiseren van werkbezoeken en bijeenkomsten,
d. de bewaking van de opvolging van toezeggingen en moties en hier periodiek over te rapporteren en de financiële middelen hiervoor in de Begroting 2024 op te nemen.

7. Het organiseren van een debattraining voor het AB.
8. Het organiseren van een voorzitterstraining voor de voorzitters van de commissies.
9. Het aanstellen van een vertrouwenspersoon voor het AB.

opdracht te verlenen aan de huidige werkgroep Samenwerken en Vernieuwen, of een nieuwe AB-werkgroep hiervoor in te stellen, om de volgende vervolgopdrachten verder uit te werken**:**
10. Op welke wijze kan het AB bij stroomopwaartse onderwerpen betrokken worden en hoe kan de langetermijnplanning hierbij helpen. Met daarbij de vraag: wat is hierbij een passende verdeling van deze onderwerpen over de commissies?
11. Op welke wijze kan het AB het goede bestuurlijke gesprek en debat voeren, kijkend naar de gemaakte samenwerkingsafspraken. En hoe kan het goede bestuurlijke gesprek en debat ondersteund worden door een mogelijke actualisering van het reglement van orde?
12. Op welke wijze kan het AB richting geven aan de verbonden partijen en externe relaties, waarbij bijvoorbeeld gedacht kan worden een “rapporteur” die vanuit het AB zicht houdt op wat er bij die relaties speelt?

Het AB heeft op 9 maart 2022 unaniem de Zuiveringsvisie 2050 ‘Samen meer waarde halen uit de waterketen’ vastgesteld. Circulariteit en het terugwinnen van grondstoffen heeft een prominente plaats in de Zuiveringsvisie. Eén van die grondstoffen is Kaumera, dat kan worden gewonnen uit het slib van Nereda-zuiveringen, waarmee rwzi Utrecht en straks ook rwzi Zeist zijn uitgerust.

Bij de behandeling van de Zuiveringsvisie in het AB kwam enkele malen de vraag aan de orde of de implementatie ervan niet sneller kon. Vrijwel tegelijkertijd werd in de Kopgroep Kaumera geconstateerd dat de ontwikkeling, en vooral de marktbewerking, van Kaumera onvoldoende vooruitgang liet zien. Daarop zijn de waterschappen in de kopgroep gaan nadenken over versnellen. Dit voorstel is daar het gevolg van.
Het voorstel is om, samen met nog vijf  waterschappen, een coöperatie op te richten om de productie en afzet van Kaumera te versnellen. Om de daarvoor benodigde business development actief op te pakken, richt de coöperatie, samen met RHDHV, een zgn. Start-up BV op. Hierin wordt de marktbewerking en de product- en procesontwikkeling opgepakt.

Het algemeen bestuur wordt voorgesteld:
1. In te stemmen met het (mede) oprichten van en toetreden tot een coöperatie voor de samenwerking van zes waterschappen rondom de grondstof Kaumera;
2. In te stemmen met het vormgeven van de samenwerking tussen de op te richten coöperatie en Royal HaskoningDHV in een gezamenlijke start-up BV, waarvan de coöperatie 50% aandeelhouder wordt;
3. Het college mandaat en volmacht te geven om de coöperatie (mede) op en in te richten en de daarvoor benodigde uitvoeringsbesluiten te nemen en uitvoeringshandelingen te verrichten.

Het watersysteem van het Eiland van Schalkwijk is voor een groot deel afhankelijk van een intern boezemsysteem. Het heeft een vrij lange afvoerroute en is daardoor gevoelig voor wateroverlast door piekbuien. In het verleden heeft er wateroverlast plaatsgevonden rondom Schalkwijk. In het Raamwaterplan Eiland van Schalkwijk (2015) is de aanleg van een bypass via de Marckenburgerwetering opgenomen als maatregel. Hierdoor kan water eerder worden afgevoerd en ontstaat een klimaatrobuuster watersysteem.

Doordat de maatregelen ook leiden tot aanpassingen van waterpeilen en peilbeheer, moet hiervoor het peilbesluit worden gewijzigd. Nu het peilbesluit wordt gewijzigd vanwege de bypass, worden meteen enkele administratieve correcties meegenomen.

Het Algemeen bestuur wordt voorgesteld:
1. Het inspraakrapport Ontwerp-wijziging Peilbesluit Eiland van Schalkwijk 2012 (DM1955399) vast te stellen;
2. De wijziging Peilbesluit Eiland van Schalkwijk 2012 vast te stellen, conform het bij dit voorstel behorende ontwerppeilbesluit (DM1872585), waardoor
het peilbesluit weer actueel wordt.

De huidige Nota Weerstandsvermogen, risicomanagement, reserves en voorzieningen 2017-2023 moet dit jaar worden herzien. Veel van wat er in de huidige nota is beschreven, kan worden overgenomen in de nieuwe nota. De aangepaste onderdelen zijn grijs gearceerd. 

Omdat in de aflopen jaren in het Algemeen Bestuur signalen zijn afgegeven over het huidige beleid, wordt gebruik gemaakt van dit moment van herziening om de nota op onderdelen te versimpelen en compacter te maken.

In de commissievergadering van 12 september 2023 is een consultatienota behandeld. Hierin is de commissie gevraagd een mogelijke voorkeur uit te spreken voor een viertal voorgestelde aanpassingen en overige wensen aan te geven. In de nota en de besluitnota is invulling gegeven aan de signalen van het algemeen bestuur. In de commissie zijn verduidelijkingsvragen gesteld, deze zijn verwerkt in de besluitnota. In de technische sessie op 11 oktober is de gelegenheid tot het stellen van vragen.

Het doel van de beleidsnota Weerstandsvermogen, risicomanagement, reserves en voorzieningen is om een goede basis te leggen voor een financieel gezonde organisatie. In voorliggende beleidsnota worden de afspraken vastgelegd over hoe om te gaan met de onderwerpen reserves, voorzieningen, weerstandsvermogen en risicomanagement, waarmee duidelijkheid wordt verschaft over welke spelregels het algemeen bestuur hanteert.

Om invulling te geven aan de vraag naar vereenvoudiging is de oorspronkelijke nota aangepast, en wel op de volgende punten:
A. Het verminderen van het aantal mutaties in de omvang van de algemene reserves (als onderdeel van het beschikbare weerstandsvermogen) door het loslaten van ‘het streven’ naar een weerstandsratio die zich bevindt op de bovengrens van de bandbreedte van 1,4 en 2,0.
B. Het vereenvoudigen van het proces van resultaatbestemming (verzoek van het algemeen bestuur) en komen tot een heldere koppeling tussen risicomanagement en de algemene reserves;
C. Het voorkomen van scherpe fluctuaties in de omvang van de tariefsegalisatiereserves na vrijval uit bestemmingsreserves door afschaffen van harde maximum bovengrens van 10% en vervangen door een sturen op een bandbreedte tussen 5% en 10%.
D. Het voorkomen van wildgroei van bestemmingsreserves voor doelen met een beperkte omvang.

Het algemeen bestuur wordt voorgesteld:

de Beleidsnota weerstandsvermogen, risicomanagement, reserves en voorzieningen 2024 – 2027 vast te stellen, conform het bij dit voorstel behorende ontwerp (DM1962594).

1e termijn:
- elke fractie krijgt vijf minuten spreektijd in eerste termijn, kern van het verhaal: wat is de politiek-bestuurlijke inzet van de fractie in het komende jaar
- alleen als er concrete aanleiding voor is, volg een kort antwoord vanuit het college

2e termijn:
- fracties gaan inhoudelijk in op elkaars inzet en op de beantwoording door college, gelegenheid voor onderling debat
- beantwoording vanuit het college

Ook dit jaar worden de ontwerp-Begroting 2024 en de belastingtarieven in dezelfde vergadering (15 november 2023) ter besluitvorming aan het algemeen bestuur voorgelegd. Dit heeft tot gevolg dat het vaststellen van de belastingverordeningen 2024 niet in december plaatsvindt maar in november.
De netto-kosten van de voorliggende ontwerp-Begroting 2024 liggen, behoudens de wijziging van de bestemmingsreserve rwzi Utrecht, binnen het financieel kader van de Voorjaarsnota 2023. Ook de begrote belastingopbrengsten, die samen met de inzet van de egalisatiereserves, zorgen voor de dekking van de netto-kosten, ontwikkelen zich binnen het kader van de voorjaarsnota. Deze stijgen voor geheel HDSR met 8,0%.

1. De ontwerp-Begroting 2024 vast te stellen overeenkomstig het bij dit voorstel behorende ontwerp (DM 1953816v8) met daarin opgenomen:

2. De te realiseren belastingopbrengst voor het watersysteem- en de zuiveringsheffing van € 157,158 miljoen als uitgangspunt te nemen voor de vaststelling van de belastingtarieven 2024.
3. In te stemmen met het opheffen van de bestemmingsreserve rwzi Utrecht en het geprognotiseerde saldo ad € 20,545 miljoen te laten vrijvallen in de egalisatiereserve Zuiveringsheffing

Met dit voorstel worden de tarieven voor de waterschapsbelastingen 2024 ter vaststelling van het algemeen bestuur aangeboden. Deze tarieven zijn in het ontwerp-besluit als wijziging verordeningen watersysteemheffing, zuiveringsheffing en verontreinigingsheffing verwerkt. De door het college voorgestelde tarieven voor zowel de watersysteemheffing als de zuiveringsheffing zijn ook opgenomen in de ontwerp-Begroting 2024 die in dezelfde vergadering aan het algemeen bestuur ter besluitvorming voorligt. Dat betekent ook dat de belastingopbrengsten en mutaties van de egalisatiereserves, waar deze tarieven
toe leiden, in de begroting als dekking voor de netto-kosten zijn opgenomen.

Het algemeen bestuur wordt voorgesteld:
1. met ingang van 1 januari 2024 de belastingtarieven als volgt te wijzigen:
a) voor de toepassing van de Verordening watersysteemheffing Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden 2020 worden de tarieven vastgesteld op:
- € 110,31 per woonruimte voor de categorie Ingezetenen;
- € 117,03 per hectare voor de categorie Ongebouwde onroerende zaken;
- € 6,87 per hectare voor de categorie Natuurterreinen;
- 0,0232% van de heffingsmaatstaf voor de categorie Gebouwde onroerende zaken;
b) voor de toepassing van de Verordening Verontreinigingsheffing Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden 2020 wordt het tarief vastgesteld op € 66,11 per vervuilingseenheid;
c) voor de toepassing van de Verordening Zuiveringsheffing Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden 2020 wordt het tarief vastgesteld op € 66,11 per vervuilingseenheid.
2. het bepaalde in lid 1 vast te leggen door vaststelling van de bij dit voorstel behorende ontwerp-besluiten (DM 1963810) tot wijziging van de tarieven in de Verordening watersysteemheffing, de Verordening verontreinigingsheffing en de Verordening zuiveringsheffing en tot het doorvoeren van enkele technische aanpassingen in de Verordening verontreinigingsheffing en de Verordening zuiveringsheffing.