Commissie BMZ

De huidige zuiveringsvisie van HDSR dateert uit 2012. In lijn met de toenmalige tijdgeest lag daarin de nadruk op kosten en doelmatigheid. We zijn nu 10 jaar verder en de tijden zijn veranderd, er gebeurt veel om ons heen. Dit vraagt om een nieuwe zuiveringsvisie, die richting geeft aan hoe HDSR omgaat met al deze veranderingen bij het uitvoeren van zijn zuiveringstaak. De zuiveringsvisie bouwt voort op reeds vastgestelde ambities. Een belangrijke leidraad daarin is het nieuwe Waterbeheerprogramma 2022 – 2027. Ook de Duurzaamheidsvisie ‘Doe, denk, duurzaam; naar een emissieloos en circulair waterschap’ (2020) en de ‘Visie en handelingsperspectief toekomstbestendig watersysteem’ (2021) geven richting aan de visie. De nieuwe zuiveringsvisie heeft een horizon van 2050 en als motto: ‘Samen méér waarde halen uit de waterketen’.

Het algemeen bestuur wordt voorgesteld:
in te stemmen met de Zuiveringsvisie 2050 ‘Samen méér waarde halen uit de waterketen’ (DM1834630).

Digitale transformatie is een complex en veelomvattend onderwerp. Het gaat over het optimaliseren van bestaande processen door een optimaal gebruik van data, systemen en infrastructuur. Tevens gaat het over de digitale basis op orde brengen en houden van en het innoveren met data, systemen en infrastructuur. Voorliggende visie geeft richting en wordt in de organisatie verder uitgewerkt om de geschetste doelen verder uit te werken tot voorstellen, die geprioriteerd, gepland en uitgevoerd kunnen worden.

We zullen deze visie voortdurend blijven ontwikkelen op basis van veranderingen om ons heen, onze eigen leerervaringen en nieuw verworven inzichten!.

Het Algemeen Bestuur wordt voorgesteld:

1. Het visiedocument op Digitale Transformatie vast te stellen (bijlage DM1846037);
2. In te stemmen met een tijdelijke digitale commissie die de besluitvorming over digitale onderwerpen voorbereid en het AB hierover van advies voorziet;
3. Deel te nemen aan de digitale leerlijn voor bestuurders georganiseerd door de Unie.

In de gebiedsgerichte projecten (watergebiedsplannen en raamwaterplannen) werkt het waterschap nauw samen met de omgeving om opgaven te realiseren in het gebied. Bij twee raamwaterplannen wordt de benodigde planvorming van deelplannen en -projecten tot op heden uit de exploitatiebegroting gefinancierd. In tegenstelling tot de rest van het projectportfolio van HDSR.
Met dit voorstel wordt extra krediet gevraagd om capaciteit te financieren die nu niet beschikbaar is in de organisatie/exploitatie.
Door de planvorming van deelplannen en -projecten, na vaststelling van een raamwaterplan, te financieren vanuit het investeringskrediet worden projecten minder afhankelijk van de beschikbare capaciteit in de organisatie. Hierdoor is beter te sturen op de programmering en kan makkelijker worden versneld, getemporiseerd en geprioriteerd.

Het algemeen bestuur wordt het voorgesteld:
1. de planvorming die nodig is bij deelplannen en -projecten, na vaststelling van een raamwaterplan (RWP), eveneens ten
laste te brengen van het betreffende investeringskrediet;
2. als gevolg hiervan de reeds beschikbaar gestelde kredieten voor RWP De Tol en RWP Eiland van Schalkwijk te verhogen
met respectievelijk € 0,67 mln. en € 0,78 mln;
3. voormelde bedragen te dekken uit de kredietvolumes, zoals die zijn opgenomen in de begroting 2022, onder
Gebiedsplannen Oost (0,9 mln.) en Gebiedsplannen West (0,9 mln.).

Onderdeel van de nieuwe zuiveringsvisie 2050 ‘Samen meerwaarde halen uit de waterketen’ is de verwerking van het (ontwaterde) slib dat na de biologische zuivering van het afvalwater ontstaat. De huidige contracten van HDSR voor de afvoer van dit slib lopen eind 2026 af (met een optie tot verlengen tot eind 2029). Recente ontwikkelingen en gebeurtenissen laten echter zien dat continuïteit van slibeindverwerking geen vanzelfsprekendheid is. Twee voorbeelden hiervan zijn de fosfaatwetgeving Duitsland en de problemen bij AEB/Waternet. Door de gewijzigde fosfaatwetgeving in Duitsland is het niet meer mogelijk om Nederlands slib in Duitsland te verwerken. Door het ontbreken van deze mogelijkheid is er momenteel krapte op de Nederlandse verwerkingsmarkt. Bij het Afval Energie Bedrijf (AEB) in Amsterdam is in 2019 verwerkingscapaciteit weggevallen doordat ovens plotseling buiten gebruik moesten worden gesteld vanwege technische problemen en veiligheidskwesties. Hierdoor kon AGV/Waternet het zuiveringsslib niet meer verwerken en moesten er kostbare alternatieven gezocht worden om slib tijdelijk op te slaan. Uit deze voorbeelden blijkt dat de slibverwerkingsmarkt fragiel is en dat een bedrijfszekere afzet geen vanzelfsprekendheid is.
Naast continuïteit is duurzaamheid een belangrijk aspect bij de slibeindverwerking, zeker in het licht van onze nieuwe zuiveringsvisie. Zuiveringsslib bevat namelijk veel energie en grondstoffen. Het borgen van de slibeindverwerking en het vergroten van de invloed op (duurzame) ontwikkelingen in de slib(eind)verwerking is essentieel. Dit vraagt om een heldere strategie, die richting geeft aan een bedrijfszekere en duurzame (eind)verwerking van slib in de toekomst.

De commissie BMZ wordt voorgesteld:
om zich op basis van de zuiveringsvisie en de verstrekte informatie over de slibstrategie ter consultatie uit te spreken over een verkenning door het college van het aandeelhouderschap bij Slibverwerking Noord-Brabant (SNB), met het oog op o.a. een duurzame continuïteit in de slib-eindverwerking.

De Algemene Waterschapspartij (AWP) heeft de gespreksnota “Kaderstelling groot-onderhoud HDSR” opgesteld en het college verzocht deze ter bespreking te agenderen voor de commissie SKK. Het doel is een bespreking van de mandaatregeling rond de uitvoering van groot onderhoud door HDSR. Het gaat daarbij om een bredere bestuurlijke meningsvorming over alle groot-onderhoudsprogramma’s.

De ambtelijke organisatie ontwikkelt momenteel een bredere structuur voor nieuwe randvoorwaarden, uitgangspunten en kaders voor de Groot onderhoudsplannen (GOP’s). Aanleiding is dat binnen het programmamodel van een (voortrollend) GOP geen vast moment geborgd is waarbij deze worden herzien.

In reactie op de AWP-gespreksnota is namens het college is een reactie opgesteld. Voorstel is om beide stukken voor de commissievergadering (SKK feb 2022) te agenderen.